Groene A'dammer: Maagdenhuis als profit center. In 2012 werd Nederland opgeschrikt door miljardenverliezen bij woningcorporatie Vestia en het uiteenvallen van onderwijsgigant Amarantis.
Twee semi-publieke hoogvliegers, gedreven door vastgoedambities, torenhoge schulden en schimmige derivaten. Deze excessen zijn onderdeel van een breder, sluipend probleem. Een kleine tweehonderd publieke instellingen, actief in onderzoek, onderwijs, zorg, justitie en natuurbeheer werden twee decennia geleden afgestoten door de centrale overheid. Het doel was professionalisering en verzelfstandiging. Maar het resultaat is een diepgaande vervlechting van de voorheen overzichtelijke microkosmos van academici en artsen met de op hol geslagen wereld van banken en kredietbeoordelaars, van cash flows en rente-swaps. Dat overkwam ook de Universiteit van Amsterdam (UvA), zo blijkt uit onderzoek dat wij uitvoerden. Wie wil weten hoe het zo ver heeft kunnen komen, moet terug naar het midden van de jaren negentig.
Dat geldt ook voor de UvA. Foliaweb: ‘UvA in schimmig wonderland van financiële derivaten’ Organisatie21 maart 2013 12:09 |Net als de semi-publieke sector is de UvA ‘beland in het schimmige wonderland van financiële derivaten’.
Dat is de essentie van een opiniërend artikel dat financieel geografen Rodrigo Fernandez en Reijer Hendrikse, beiden werkzaam voor de UvA, deze week publiceren in De Groene Amsterdammer. De bestuurscultuur op het Maagdenhuis heeft de afgelopen tien jaar een gedaantewisseling ondergaan. Onder invloed van het publiek-private denken is de UvA veranderd van ‘een chaotische archipel van historisch gegroeide eigenaardigheden, potjes geld, belangen en petten’ in een zakenpartner voor bankiers als ABN Amro en Deutsche Bank, waarmee de UvA zich sinds halverwege de jaren negentig stortte in vastgoedavonturen. ‘Deutsche Bank meldde miljarden aan verliezen niet’ BuitenlandEconomie Deutsche Bank heeft tijdens de financiële crisis miljarden aan verliezen niet gerapporteerd.
Tussen 2007 en 2009 zou het om twaalf miljard dollar gaan. Deutsche Bank krijgt Indiase topman. Arne van der Wal De kroonprins voor de omstreden Josef Ackermann van Deutsche Bank is een Indiër.
Anshu Jain leidt de machtige investment bank van het Duitse Finanzhaus. Anshu Jain (47) staat officieel in de startblokken om CEO van de machtigste Europese bank te worden. De uit India afkomstige bankier is de baas van de investment bank van Deutsche Bank, die in het boekjaar 2009 zorgde voor 80 procent van de winst. City-blad Financial News riep hem ooit uit tot nummer 2 op de lijst van 100 invloedrijkste figuren in de financiële wereld. Eigenlijk had Ackermann al lang weg moeten zijn. Ackermann schikte eind 2006 met een betaling van 3 miljoen euro uit eigen zak.
Machtsstrijd Maar Handelsblatt maakt aannemelijk dat ook andere motieven meespeelden, waaronder een ordinair gevecht om de toppositie binnen de bank. Desondanks ziet het er nu naar uit ernaar uit dat Ackermanns triomf slechts tijdelijk was en dat hij eerder het veld moet ruimen ten faveure van investment banker Jain. Acta-debat: ‘Afsluiten van derivaten had niets te maken met speculatie’
Het gebouw van de tandheelkundefaculteit Acta aan de Zuidas. | Foto: Danny Schwarz Organisatie28 mei 2015 17:31 Overal aan de UvA vinden debatten plaats over werkdruk, huisvesting en financiën.
Ook de gedeelde UvA-VU-tandheelkundefaculteit Acta ging gistermiddag in gesprek met studenten en medewerkers over de toekomst. Daarbij kwam ook het D-woord ter sprake. VU-collegevoorzitter Jaap Winter zei het voor het eerst hardop: ‘Het afsluiten van rentederivaten had niets te maken met speculatie. Het was een verstandige keus die helaas voor iedereen verkeerd heeft uitgepakt.’ Het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (Acta) verhuisde in 2010 van het uitgeleefde en afgeschreven pand in Slotervaart naar een splinternieuw pand aan de Zuidas. ‘Wat hadden we dan moeten doen,’ repliceerde Feilzer. Acta-decaan Albert Feilzer ‘Derivaten waren een verstandige keus’ Aan de orde kwamen ook de rentederivaten die UvA en VU beide hebben afgesloten om renteschommelingen op te vangen. Vastgoed universiteiten. Aanbevelingen Aanbeveling aan de minister: verhoog vergelijkbaarheid en informatiewaarde van de continuïteitsparagraaf in het jaarverslag van de universiteiten door het stellen van nadere eisen.
Uitbreiding van de horizon van de continuïteitsparagraaf naar vijf jaar, zoals de Onderwijsinspectie en de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten hebben voorgesteld, is volgens ons niet voldoende. Het doen van zinvolle uitspraken over risico’s die samenhangen met investeringen in vastgoed vereist een langere tijdshorizon. Aanbeveling aan de Onderwijsinspectie: maak uitgebreide risicoprofielen per instelling om risico’s tijdig op het spoor te komen.
Onaangename verrassingen met vastgoed zoals zich in andere onderwijssectoren hebben voorgedaan (zoals de financiële problematiek bij het ROC Leiden) moeten worden voorkomen. Onvoldoende zicht op vastgoedrisico’s universiteiten. 6 oktober 2016 - De Algemene Rekenkamer vindt dat jaarverslagen en de daarin opgenomen continuïteitsparagraaf slechts een beperkt inzicht bieden in de vastgoedrisico’s bij universiteiten.
De kans bestaat dat de inspectie risico’s bij individuele universiteiten te laat op het spoor komt. Dit blijkt uit een eerste rapportage van de Algemene Rekenkamer die vandaag aan de Tweede Kamer is aangeboden. De Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar het vastgoedbeheer bij de universiteiten, dat onderzoek is onderdeel van de onderzoekslijn vastgoed. Met deze onderzoekslijn wil de Algemene Rekenkamer bijdragen aan verantwoord vastgoedbeheer door het Rijk én daarmee verbonden instellingen ‘op afstand’ zoals zorg- en onderwijsinstellingen. Weliswaar gezond Het financiële beeld van de dertien onderzochte universiteiten als geheel is weliswaar gezond, maar het totaalbeeld alleen zegt niet voldoende over mogelijke vastgoedrisico’s.
Werk in opdracht Niet voldoende Accountants monitoren.